Sajak Duka Tanah

Duka Tanah

kepedihannya menyusur ke dalam

urat-uratnya

seakan di dalam paru-paru

sedang menyeret nanah luka

dan udara hanyir bersembilu tajam.

Menusuk bersama hujan meluncur

ke lembah

mengikis dan mencalar

kian deras pula kulit batu mengelupas

dan pulang ke tanah, mengheret sisa toksik

dengan deru angin gersang lebih keras

mencakar

dan meragut ikatan mesra.

Inilah duka

yang bertambah duka

berdiam pun duka, menggelongsor pun

duka

di dalam sekepal digenggami saraf-saraf

duka.

Dukamu tanah

lukaku juga, namun akan kupulang jua

ke dalam dukamu

kerana ini adalah asalku.

(a)   Jelaskan tema sajak tersebut.                                                                   [4 markah]

(b)   Huraikan empat gaya bahasa berserta contoh.                                         [8 markah]

(c) Cipta sajak bertemakan keindahan alam sekitar.(12-15 baris).                  [8 markah]

a) Kebanyakan pelajar secara spontan terus membuat satu kesimpulan bahawa tema sajak ini ialah pencemaran tanah atau pencemaran alam sekitar. Pencemaran tanah  ialah salah satu persoalan yang terdapat dalam sajak. Untuk menentukan tema sajak, kita perlu melihat persoalan utama. Seawal rangkap pertama sehinggalah akhir sajak, penyair memusatkan isu terbesar ialah perasaan simpati dan kecewa beliau terhadap pencemaran tanah. Beliau bagaikan merasai penderitaan dan kedukaan tanah yang tercemar. Jelasnya, tema sajak ini ialah perasaan sedih/simpati terhadap pencemaran tanah.

b) Gaya bahasa yang lazim sudah tentu ialah asonansi dan aliterasi. Diksi menarik contohnya, dan meragut ikatan mesra. 

Sinkope. Contohnya, kupulang. Inversi. Contohnya, deru angin. Repitisi kata. Contohnya, duka.

c) Salah satu contoh sajak yang sesuai ialah seperti berikut :

sinar suria di pagi hari

beburung berterbangan bebas

langit biru cerah menawan 

kehijauan sekitar indah bagaikan pesona taman

flora dan fauna menceriakan hari-hariku

segalanya tersenyum tenang dalam alunan damai

mungkinkah selamanya begini keindahan alamku

mengapakah ada tangan-tangan yang sanggup mencakar

tercemarnya alam diratah rakus atas nama pembangunan

desa pun kini berubah wajah

sungai pun mengalir lesu kian pupus ikannya

marilah kita genggam sebuah harapan

lestarikan bumi warisan kita

impian bersama seluruh warga dunia.